Afval en wetgeving voor duurzaamheid

Bij het verlenen van zorg in zowel ziekenhuizen als zorginstellingen komt veel afval vrij. Het gaat vaak om veel verschillende soorten afval en afvalscheiding is complex. Om het afval te verminderen en waar mogelijk hergebruik te stimuleren geldt ook voor zorgorganisaties wet- en regelgeving voor verduurzaming.

Verbod op wegwerpplastic (SUP wetgeving)

In Nederland  gebruiken we elk jaar gemiddeld 3 miljard wegwerpkoffiebekers en 876 miljoen maaltijdverpakkingen van plastic. Om dit (zwerf)afval te verminderen worden in de wetgeving voor Single Use Plastic (SUP) deze wegwerpproducten zoals drinkbekers, borden en bestek verboden. Vanaf 1 januari 2024 geldt een verbod voor wegwerpproducten bij consumptie ter plaatse. Hergebruik servies wordt dan de norm. Er kan ook gebruik gemaakt worden van kunststof-vrije alternatieven. Bestaande voorraden waar plastic in zit, mogen opgemaakt worden.

Vanwege veiligheids- en hygiënevoorschriften mogen zorginstellingen en gesloten inrichtingen wel wegwerpbekers en -bakjes die plastic bevatten blijven gebruiken. De uitzondering bij zorginstellingen geldt alleen voor patiëntenzorg, zoals de zorgafdeling, polikliniek of gemeenschappelijke woonruimtes. Voor openbare ruimtes geldt deze uitzondering niet. Denk aan ontvangstruimtes, kantoren en bezoekersrestaurant in uw ziekenhuis of zorginstelling.

Update Motie

De Tweede Kamer heeft in oktober drie moties aangenomen over de SUP-wetgeving. Inmiddels is er meer duidelijkheid over het handhaven en de SUP-wetgeving per 1 januari 2024. De volgende besluiten zijn genomen aan de hand van de verschillende moties:

  • De SUP-wetgeving blijft van kracht maar het ILT (Inspectie Leefomgeving en Transport) gaat tijdelijk niet handhaven op de meerprijs voor wegwerpbekers en -bakjes met plastic bij consumptie onderweg. Het aanbieden van herbruikbare alternatieven of bring-your-own toestaan blijft wel verplicht, het ILT kan daarop handhaven.
  • Het is bij consumptie ter plaatse toegestaan om wegwerpbekers- en bakjes met max. 5% plastic te gebruiken indien voldaan wordt aan het inzamelpercentage van 75% en bekers en bakjes volledig laagwaardig gerecycled worden (nuttige toepassing waardoor afvalstoffen opnieuw worden bewerkt tot producten, materialen of stoffen, voor het oorspronkelijke doel of voor een ander doel, met inbegrip van het opnieuw bewerken van organische afvalstoffen, en met uitsluiting van energieterugwinning en het opnieuw bewerken tot materialen die bestemd zijn om te worden gebruikt als brandstof of als opvulmateriaal). Het ILT gaat dus niet handhaven bij locaties die met dergelijke artikelen werken.
  • Wanneer je gebruik maakt van wegwerpbekers en/of bakjes die meer dan 5% bevatten, kun je gebruik maken van de beperkte uitzondering van hoogwaardige recycling. Je moet de bekers en bakjes dan aanbieden voor hoogwaardige recycling tot voedselcontactmaterialen. In beide bovenstaande gevallen geldt dat je aantoonbaar aan de gestelde inzamelpercentages moet voldoen en dat je dit moet melden bij het ILT. 

Voor de huidige status van deze motie verwijzen we je naar de website van de overheid. 

Aan de slag met de SUP wetgeving

Vanaf 1 januari 2024 is hergebruik de norm. Een deel van de zorginstellingen maakt nog gebruik van wegwerpbekers. Intrakoop heeft onderzocht welke alternatieven er zijn voor wegwerpbekers. Klik hier voor een overzicht van alternatieven.

Meer informatie over de SUP wetgeving vind je hier.

Neem contact op

Wil je meer weten over afval en wetgeving voor verduurzaming? Neem dan contact op met

Lise Winters
Consultant Duurzaamheid
  • 06 13 27 21 23
Lise Winters