Personeelstekort in de zomer: maatregelen in de zorg (met 10 tips)
Het personeelstekort in de zorg is doorgaans al hoog, maar in de zomer helemaal. Zorgorganisaties halen alles uit de kast om goede zorg te blijven verlenen in de zomerperiode. Van hulp van familieleden, het inzetten van kantoorpersoneel op de werkvloer tot intensievere samenwerking tussen zorgorganisaties.
Zorggroep Ter Weel in Goes is een van de organisaties die in 2024 een beroep deed op familie van cliënten. Want door de vacatures en een redelijk hoog ziekteverzuim kenden de personeelsroosters nog veel openstaande diensten, zeker in de zomer.
Daarom informeerde Ter Weel familieleden en cliënten in een vroeg stadium dat sommige zorgtaken op andere momenten konden plaatsvinden in de zomer. “De vraag daarbij was en is of familie zelf ook af en toe wil assisteren bij enkele zorgtaken in de loop van de dag. Of bij de maaltijden”, aldus Coby Traas van Zorggroep Ter Weel tegenover Omroep Zeeland.
Maatregelen in de ggz, gehandicaptenzorg en ziekenhuizen
Ook in de ggz en de gehandicaptenzorg is extra inzet van familieleden geen uitzondering. Zo vroeg de organisatie Ons Tweede Huis in 2022 aan ouders of ze hun kind tijdens de zomer een tijdje thuis konden verzorgen, óf konden bijspringen in de woning van hun kind. Bijvoorbeeld met taken als koken, wandelen en koffie klaarzetten.
Zorgorganisatie Amarant stimuleerde bovendien de inzet van extra vrijwilligers. “Veel mensen hebben een hobby, die kun je gewoon uitoefenen in de zorg. Hou je van volkstuintjes, ga lekker bij ons tuinieren”, vertelde Ester Zeeman aan de Volkskrant.
Het personeelstekort in de zomer gaat evenmin aan ziekenhuizen voorbij. Soms leidt het capaciteitsprobleem zelfs tot een opnamestop op een afdeling of bij de spoedeisende hulp. Medewerkers worden gevraagd om extra diensten te draaien of moeten bijspringen op andere afdelingen om de roosters rond te krijgen.
Samenwerking tussen zorgorganisaties in zomer
Samenwerking tussen verschillende zorgbranches kan een uitkomst zijn. Zo bundelden ziekenhuizen, huisartsen en zorginstellingen in de Achterhoek vanaf 2017 de krachten om de zorg op peil te houden in de zomer. “Anders redden we het echt niet”, stelde bestuurder Marcel Duvigneau van Stichting Zorgcombinatie Marga Klompé in De Gelderlander.
“We hebben als zorginstellingen afgesproken dat we elkaar gaan helpen de diensten goed in te vullen. We kunnen het ons in de zomerperiode gewoonweg niet veroorloven om met twee auto’s van twee verschillende zorgaanbieders door dezelfde straat te rijden om vervolgens twee buurmannen tegelijkertijd te laten helpen.”
De maatregelen om het personeelstekort in de zomer tegen te gaan zijn dus niet nieuw. In 2018 wijdde het NOS Journaal al een reportage aan het personeelstekort in de wijkzorg in de zomer. Dit naar aanleiding van het gegeven dat een op de drie wijkzorgorganisaties het zomerrooster niet rond kreeg. Een van de maatregelen die aan bod kwam, was het inzetten van kantoorpersoneel. “We moesten met originele oplossingen komen”, aldus Marleen van Eldik, programmamanager bij Zorggroep Samen.
Tips uit de praktijk
Door de jaren heen hebben zorgorganisaties veel maatregelen genomen om het personeelstekort in de zomer tegen te gaan, zoals blijkt uit bovenstaande voorbeelden. Tips die we hieruit kunnen halen – aangevuld met andere voorbeelden uit de praktijk – zijn:
- Stimuleer medewerkers om in de zomer – buiten vakantie om – extra te werken;
- Zet kantoorpersoneel in. Als ze gediplomeerd zijn, kan dat in de verpleging of verzorging;
- Beloon zorgmedewerkers extra als ze in de zomer werken;
- Zet specifieke zomercampagnes in om tijdelijk personeel aan te trekken;
- Bezoek scholen om (zorg)studenten in opleiding te werven voor de zomer;
- Benader gepensioneerde zorgverleners om in de zomer in te vallen;
- Biedt medewerkers een premie voor het aanbrengen van personeel in de zomer;
- Rooster bovenregionaal in als medewerkers op meerdere plaatsen kunnen worden ingezet;
- Laat taken die niet hoogstnoodzakelijk zijn vervallen in de zomer. Denk aan scholingen, jaargesprekken en projecten.
Bonustip: Zorgondersteuning voor komende zomer
Onze leverancier Okeedo biedt ziekenhuizen en zorgorganisaties niet alleen structureel, maar ook tijdelijk oplossingen voor personeelstekorten. Dit gebeurt onder meer met het concept Zorgondersteuning. Hierbij verrichten professionals van niveau 2 of hoger taken op het gebied van eten en drinken, facilitaire werkzaamheden en/of licht-verpleegtechnische handelingen. Zo ontzorgen zij de zorg, ontstaat er lucht op de afdeling en kunnen medewerkers met een gerust hart op vakantie.